Gübretaş Maden Yatırımları A.Ş.’nin ilk ve stratejik yatırımı olan Söğüt Altın Madeni, Bilecik ili Söğüt ilçesi sınırlarında, Söğüt-Eskişehir karayolu üzerinde, 82050 ruhsat numaralı sahada yer almaktadır. İşletme sahası; Bilecik şehir merkezinin 35 km güneydoğusunda, Bozüyük ilçesinin 20 km kuzeydoğusunda ve Söğüt ilçe merkezinin ise yalnızca 6 km güneydoğusunda bulunmaktadır.

 

Söğüt Altın Madeni Tarihçesi

 

Tarihsel Gelişim: Antik Çağlardan Günümüze

İlk Yerleşim İzleri ve Tunç Çağı Madenciliği

 

Söğüt ve çevresi, Anadolu’nun erken yerleşim merkezlerinden biri olarak tarih sahnesine çıkmıştır. İlk Tunç Çağı ile birlikte Neolitik ve Kalkolitik dönemlerdeki tarım temelli köy yaşamı yerini daha örgütlü, şehirleşmeye dayalı yerleşim düzenine bırakmıştır. Bu süreçte, çanak çömlek üretiminin yanı sıra madencilik faaliyetleri de önemli bir ivme kazanmıştır. İnhisar çevresinde 1960’lı yıllarda tespit edilen kalay yatakları, bölgede tunç üretiminin gerçekleşmiş olabileceğine işaret etmektedir.

 

Hitit, Frig ve Roma Dönemlerinde Madencilik

 

M.Ö. 2000yılında Hitit, sonrasında Frig egemenliğine giren Bilecik ve Söğüt havzası, jeolojik zenginlikleri ve Trakya ile Anadolu arasında bir geçiş bölgesi olması nedeniyle tarih boyunca önemli bir yerleşim ve ticaret merkezi olmuştur. Roma döneminde bölge, Bithynia et Pontus eyaleti sınırları içinde yer almış ve bu dönemde altın, demir ve diğer metalik madenlerin çıkarılması açısından stratejik bir konumda bulunmuştur.

Korudanlık ve çevresinde tespit edilen çok sayıda antik ocak, yarma, kuyu, pasa yığını, oluklu taş ve öğütme alanı; bölgenin madencilik açısından Roma döneminde aktif olarak kullanıldığını ortaya koymaktadır. Özellikle kırma– öğütme taşlarının ve cevher hazırlama alanlarının yoğunluğu, burada ciddi bir metal işleme faaliyeti olduğunu göstermektedir.

 

Modern Dönemde Madencilik Faaliyetleri

 

Cumhuriyet Dönemi Etütleri

 

1936-1944 yılları arasında Kışladere cevherleşmesi antimonit için işletilmiş ve ülkemizde volframin varlığı ilk kez bu cevherleşmede tespit edilmiştir.

1965–1967 yılları arasında ruhsat sahibi başvurusu üzerine, Maden Yardım Komisyonu tarafından Korudanlık sahasında 175 metre uzunluğunda bir arama galerisi açılmıştır. Bu dönemde elde edilen ilk gözlemler, bölgedeki potansiyelin daha yakından değerlendirilmesini gerekli kılmıştır. Sonrasında MTA (Maden Tetkik ve Arama) tarafından saha etütleri yürütülmüş ve potansiyel mineralizasyon alanları ön haritalarla belgelenmiştir.

 

2000’li Yıllar

2000’li yıllarda özel sektörün madencilik alanına artan ilgisiyle birlikte, Söğüt ilçesinde sistemli maden arama faaliyetleri başlatılmıştır. Bu dönemde çeşitli özel şirketler tarafından sondaj çalışmaları gerçekleştirilmiş ve ekonomik değeri yüksek altın cevherleşmeleri tespit edilmiştir.

 

Gübretaş Maden Yatırımları A.Ş Dönemi

 

2020 yılında Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri iştiraki olan Gübretaş Maden Yatırımları A.Ş., Söğüt Altın Madeni sahasını devralmış ve bölgede endüstriyel ölçekte altın üretimi için önemli yatırımlar yapmıştır.

• 2021- Saha altyapısı ve inşaat çalışmaları başlatılmıştır.

• 2023- Üretim başlamıştır.

• Korudanlık ve Akbaştepe cevherleşmeleri, projede temel üretim bölgeleri olarak belirlenmiştir.

Korudanlık cevherleşmesi, yalnızca jeolojik bir potansiyel değil; aynı zamanda tarihsel derinliğe sahip, bilimsel ve sektörel olarak büyük değeri bulunan bir cevher alanıdır. Antik dönemlerden bu yana işletildiği izlenen saha, modern madencilik anlayışıyla buluşturularak Türkiye'nin stratejik altın üretim merkezlerinden biri hâline gelmiştir.

 

Maden İşletme Yöntemi
 

Söğüt Altın Madeni’nde cevher kazı işlemleri açık ocak ve yeraltı madenciliği olmak üzere iki şekilde yürütülecektir. 
 

Açık Ocak madenciliği, cevherin yapısına göre tasarlanmış olan bir kazı operasyonunun, yeraltına inmeden, örtü tabakasının kaldırılması esasına dayanan bir operasyondur.

Tüm işlemlerin, olabildiğince mekanize olarak gerçekleştirilmesi esastır: dizel-hidrolik delme makinaları, ekskavatörler, loderler, hafriyat kamyonları, greyder, dozer gibi açık ocak madenciliği iş makinaları kullanılır.

Yeraltı madenlerinde yeraltı cevher üretim metodu “Kes & Doldur” madenciliği ve “Ara Katlı Göçertme” madenciliğinin kombinasyonudur.

Söğüt Altın Madeni sahasında genel yapı itibariyle selektif kazı gerektiği için operasyonun büyük çoğunluğunun kes & doldur yöntemi ile gerçekleşmesi beklenmektedir.

Her iki yöntemde de ayna ilerlemesi yapılması gerekmektedir. Bir ayna döngüsü: delme-patlatma-havalandırma-yükleme/nakliye-tahkimat-servis döngüsünde gerçekleşir.

Tüm işlemlerin, olabildiğince mekanize olarak gerçekleştirilmesi esastır.

Söğüt Altın Madeni’nde tüvenan olarak üretilen cevher, cevher stok sahalarında oksit ve sülfür içeriğine göre sınıflandırılarak stoklanır. Sınıflandırılmış tüvenan cevher içeriğindeki altın ve gümüş, cevher zenginleştirme tesisinde elde edilir. Zenginleştirme işlemi, cevher karakteristiğine göre, oksitli ünitelerde ya da sülfürlü ünitelerde gerçekleştirilir.

 

Maden Kaynak / Rezerv Rakamları

Söğüt projesi Sakarya Zonu içerisinde İzmir- Ankara Sütur Zonu’ nun hemen kuzeyinde yer alır. Proje Akbaştepe ve Korudanlık olarak adlandırılan iki farklı cevherleşmeden oluşmaktadır.

 

Söğüt Projesi Lokasyon Haritası

 

Akbaştepe cevherleşmesi proje sahasının güneyinde, Korudanlık ise kuzeyinde yeralır. Mineralizasyonlarlar yaklaşık doğu-batı doğrultuda olup her iki cevherleşme de kuzeye eğimlidir. Akbaştepe cevherleşmesi yüksek eğim açısına sahip iken (65-70⁰) Korudanlık cevherleşmesinin 40-50⁰ gibi düşük bir eğim açısına sahip olduğu gözlenir.

Akbaştepe cevherleşmesi refrakter bir karektere sahiptir. Korudanlık cevherleşmesi ise tümüyle oksitli bir yapı sunar.

Proje de günümüze kadar toplam 733 adet, 253,602m karotlu sondaj tamamlanmıştır.
 

Akbaştepe Cevher Modeli	Korudanlık Cevher Modeli

 

Maden Kaynak ve Rezerv Raporu Ekim 2020 de RPM Global Türkiye Danışmanlık Hizmetleri ve Ticaret Anonim Şirketi bünyesindeki Yetkin Kişiler tarafından JORC ve UMREK kodlarına uyumlu olarak hazırlanmıştır.

 

 

UMREK TABLOSU

JORC (2012) TABLOSU

 

Kaynakça

1. Ercan, K. (2006) Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA) Gübretaş A.Ş.’e ait Korudanlık (Söğüt-Bilecik) Au Cevherleşmesinin Jeokimya ve Maden Jeolojisi Raporu.

2. Bayburtoğlu, H. & Yıldırım, S. (2010). Geological and Mineral Potential Evaluation of Bilecik–Söğüt Region. Science Publishing Group.

3. Kültür ve Turizm Bakanlığı – Koruma Kurulları Arşivleri.

4. Türkiye Jeoloji Kurumu (TJK) Yayınları.

5. ResearchGate & DergiPark – Roma Dönemi Madencilik Yayınları.

6. Yılmaz, A. & Bozkurt, E. (2008). Geology and Tectonics of the Sakarya Composite Terrane. Journal of Asian Earth Sciences.

7. Maden Tetkik ve Arama Dergisi (MTA Dergisi) Roma dönemi madenciliği ve Anadolu’daki antik cevherleşmelere dair bulgular (Çeşitli sayılar, 1995–2015).

8. Bayhan, H. (2005) Antik Dönemde Anadolu'da Madencilik Faaliyetleri, Arkeometri Bülteni, 2(1), 45–62.